Μπορείτε να ζήσετε και με ένα νεφρό, ωστόσο ελλοχεύουν κίνδυνοι. Ο χειρουργός δεν πρέπει να αφαιρέσει αβασάνιστα το ένα από τα δύο νεφρά. Οι νεφροί είναι δύο και είναι σημαντικό να τους διατηρήσουμε, γιατί σε βάθος χρόνου είναι άγνωστο τι είδους προβλήματα υγείας θα αντιμετωπίσουμε από τα οποία θα κινδυνέψει ο νεφρός που έχει απομείνει. Η ομαλή νεφρική λειτουργία είναι ζωτικής σημασίας και πρέπει να τη διαφυλάξουμε με κάθε τρόπο.  Τα νεφρά  «καθαρίζουν» το αίμα: απομακρύνουν το πλεονάζον νερό, τα  άλατα και τα προϊόντα μεταβολισμού των πρωτεϊνών, τα οποία  μεταφέρονται στα ούρα και από εκεί αποβάλλονται από το σώμα, μέσω της ουροδόχου κύστης.

Οι νεφροί, απειλούνται συχνά από όγκους. Και είναι πολύ σημαντικό  ότι χάρη στον υπέρηχο και στην αξονική τομογραφία ανακαλύπτουμε όλο και συχνότερα, τυχαία αλλά και έγκαιρα, μικρούς όγκους στο νεφρό.  Όταν λοιπόν είναι απαραίτητο, η επιστήμη έχει αναπτύξει ειδικές τεχνικές μερικής νεφρεκτομής ή ογκεκτομής δηλ. αφαίρεσης μόνο του όγκου. Είμαστε υποχρεωμένοι να χρησιμοποιήσουμε τεχνικές διατήρησης του νεφρού ή μερικής νεφρεκτομής, αν ο ασθενής έχει μόνο ένα νεφρό, ή εμφανίζει όγκο ταυτόχρονα και στους δύο νεφρούς ή παρουσιάζει σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια.

Κάθε ασθενής είναι ξεχωριστή περίπτωση και με περίσκεψη αποφασίζουμε το καλύτερο για εκείνον.

Καλοήθεις και κακοήθεις όγκοι στα νεφρά

Οι όγκοι του νεφρού και ιδιαίτερα ο καρκίνος, παρουσιάζουν αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια. Η αύξηση είτε είναι πραγματική είτε οφείλεται στις βελτιωμένες διαγνωστικές τεχνικές, οι οποίες προσφέρουν έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση. Αν η κακοήθεια διαγνωσθεί εγκαίρως, τότε τα θεαματικά αποτελέσματα είναι θεαματικά. Το μέγεθος και η θέση του όγκου καθορίζουν το αν θα προχωρήσουμε σε αφαίρεση του όγκου μαζί με ένα μικρό τμήμα του υγιούς νεφρού, προκειμένου να μην αφαιρεθεί ολόκληρο το νεφρό.

Αν και οι περισσότεροι όγκοι του νεφρού είναι καλοήθεις, οφείλουμε να τους αφαιρούμε διότι δεν γνωρίζουμε τη φύση τους πριν την επέμβαση: απαιτείται βιοψία.  Καλοήθη ευρήματα αποτελούν οι νεφρικές  κύστες, που μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα μόνο λόγω του υπερβολικού μεγέθους τους. Ένας σπάνιος- συνήθως καλοήθης -όγκος είναι το ογκοκύτωμα, το οποίο δεν εμφανίζει συμπτώματα και εντοπίζεται τυχαία. Λόγω αδυναμίας προεγχειρητικής διάγνωσης, ο ασθενής πρέπει να υποβληθεί σε μερική νεφρεκτομή ή ογκεκτομή. Ένας τύπος  όγκου με μεγάλο μέγεθος είναι τα αγγειολιπώματα: σε ποσοστό 25%  μπορεί να σπάσουν ξαφνικά και να προκαλέσουν αιμορραγία.

Ο καρκίνος του νεφρού αποτελεί το 3% των κακοηθειών που πλήττουν τους ενήλικες: οι ασθενείς, συνήθως είναι άνδρες μεταξύ 50 και 60 ετών. Σημαντικό ρόλο παίζουν η  γενετική προδιάθεση και η κληρονομικότητα: ένα ποσοστό 2%  εμφανίζει καρκίνο και στα δύο νεφρά.

Ομάδες υψηλού κινδύνου

Επιδημιολογικές μελέτες έχουν ενοχοποιήσει τον καπνό, το κάδμιο, την ακτινοβολία, ορισμένες ιώσεις αλλά και τη σκιαγραφική ουσία Thorotrast, η οποία έχει αποσυρθεί.

Το κάπνισμα τσιγάρου ή πίπας έχει ενοχοποιηθεί για την εμφάνιση καρκίνου στα νεφρά  ο οποίος εντοπίζεται σε πενταπλάσια συχνότητα  στους καπνιστές. Επιβαρυντικά λειτουργεί και το να καταναλώνουμε λίπος, γάλα και ζάχαρη. Η υπερβολική κατανάλωση καφέ, η χρήση διουρητικών, η παχυσαρκία και η εξωγενής χρήση οιστρογόνων θεωρούνται επίσης προδιαθεσιακοί παράγοντες.

Υψηλό κίνδυνο διατρέχουν οι εργάτες παραγωγής και επεξεργασίας μετάλλων που εκτίθενται σε κάδμιο, οι εργάτες  παραγωγής και επεξεργασίας εντομοκτόνων ( π.χ κατασκευαστές υποδημάτων, βυρσοδέψες) αλλά και οι εργάτες που εκτίθενται σε προϊόντα πετρελαίου και στον αμίαντο.

Ύποπτα συμπτώματα

Στα αρχικά στάδια καρκίνου στον νεφρό δεν υπάρχει συμπτωματολογία. Τα τελευταία  είκοσι χρόνια η εύρεση όγκων στο μεγαλύτερο ποσοστό τους είναι τυχαίο εύρημα. Πόνος εμφανίζεται σε προχωρημένα στάδια, όταν πλέον ο όγκος επηρεάσει τις γύρω περιοχές ή προκαλέσει αιμορραγία και αιματοπήγματα τα οποία εμποδίζουν την αποχέτευση των ούρων.  Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι πόνος ή αιματουρία. Είναι πιθανή επίσης η απώλεια βάρους,  η εκδήλωση πυρετού και η αιφνιδιαστική εμφάνιση κιρσοκήλης.