Η υπέρταση προειδοποιεί…

Αν και έχουμε συνδέσει την υπέρταση με τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ωστόσο προειδοποιεί και για μία σειρά ακόμη προβλημάτων υγείας και βλαβών σε όργανα του σώματος, όπως τα νεφρά. Οι εξετάσεις είναι απαραίτητες για να διαπιστώσουμε την προέλευσή της.

Δύο είναι οι τιμές στη μέτρηση της πίεσης του αίματος στις αρτηρίες του κυκλοφορικού συστήματος: η ανώτερη τιμή ή «μεγάλη πίεση» που καταγράφει την μέγιστη πίεση που ασκείται κατά την συστολή της καρδιάς και η «μικρή πίεση» ή διαστολική που καταγράφει την ελάχιστη πίεση, την περίοδο ηρεμίας της. Όταν η πίεση είναι μικρότερη των 130/80 θεωρείται φυσιολογική ενώ άνω των 140/90 θεωρείται υψηλή. Μεταξύ 130/80 και 140/90 οι τιμές θεωρούνται  οριακά υψηλές και δεν απαιτούν θεραπεία.

Η αρτηριακή υπέρταση είναι ύπουλη και μπορεί για πολλά χρόνια να μη γίνεται αντιληπτή μια και δεν είναι απαραίτητο να εμφανίσει συμπτώματα.  Και είναι πράγματι επικίνδυνη: για παράδειγμα μια σταθερή, ελαφρά αρτηριακή υπέρταση (130/80 -130/85 mmHg) μπορεί να βλάψει μακροπρόθεσμα όργανα του σώματος αλλά και το καρδιαγγειακό σύστημα.

Συμπτώματα που πρέπει να μάς κινητοποιήσουν είναι πονοκέφαλος, ίλιγγος, ρινορραγία, ταχυκαρδία ή καρδιακή αρρυθμία, κόπωση,  έξαψη αλλά και λαχάνιασμα όταν καταβάλουμε σωματική προσπάθεια.

Τα βασικότερα προβλήματα που σχετίζονται με την υπέρταση είναι:

Στυτική δυσλειτουργία. Με την πάροδο του χρόνου, οι αρτηρίες καθίστανται στενότερες και χάνουν την ελαστικότητά τους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, η καρδιά να δουλεύει εντατικότερα και το αίμα να ασκεί μεγαλύτερη πίεση στα τοιχώματα των αρτηριών. Σε αυτήν την περίπτωση μειώνεται και η ροή του αίματος στο πέος και προκαλείται στυτική δυσλειτουργία. Συχνά οι άνδρες ανακαλύπτουν ότι έχουν υπέρταση,  όταν το ερευνούν μετά προβλήματα στυτικής δυσλειτουργίας.  Αν ήδη ακολουθείτε υπερτασική αγωγή και έχετε κακή στύση, αυτό πιθανά οφείλεται σε χάπια, όπως π.χ θειαζιδικά διουρητικά και β-αναστολείς Ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει  εναλλακτική αγωγή.

Νεφραγγειακή υπέρταση. Σε αυτήν την περίπτωση, η υπέρταση μαρτυρεί τη στένωση στη μία ή και στις δύο νεφρικές αρτηρίες, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ατροφία των νεφρών, με μείωση του μεγέθους και της λειτουργίας τους. Η αθηρωμάτωση που προκαλεί στένωση στις νεφρικές αρτηρίες, προκαλεί αντίστοιχα τη στεφανιαία νόσο, τη νόσο των καρωτίδων αρτηριών και την περιφερική αρτηριοπάθεια.  Αθηρωμάτωση είναι η εναπόθεση μίας πυκνής ουσίας στα τοιχώματα των αρτηριών – το αθήρωμα- το οποίο αποτελείται από λίπη χοληστερίνης και άλλες ουσίες. Αν μία αθηρωματική πλάκα «σπάσει», η ουσία περνά στην  κυκλοφορία του αίματος. Τότε, το αίμα, για  να επιδιορθώσει τη βλάβη, σχηματίζει ένα θρόμβο για να μπλοκάρει την αρτηρία. Υπέρταση προκαλούν και οι Πολυκυστικοί νεφροί.

Καρδιακές αρρυθμίες. Για παράδειγμα η κολπική μαρμαρυγή, μπορούν να κάνουν την εμφάνισή τους, ως συνέπεια της αρτηριακής υπέρτασης. Η κολπική μαρμαρυγή είναι γρήγορη και άρρυθμη καρδιακή συχνότητα και συχνά προκαλεί κακή κυκλοφορία στο αίμα . Η αύξηση της ηλικίας αυξάνει και τον κίνδυνο εμφάνισής της. Υπέρταση προκαλούν και συγγενείς καρδιοπάθειες όπως η στένωση ισθμού αορτής.

Ενδοκρινολογικά σύνδρομα. Ανάμεσά τους η μεγαλακρία – η οποία προκαλεί μεγέθυνση των άκρων και των σπλάχνων-  ο υποθυρεοειδισμός, ο υπερθυρεοειδισμός, το σύνδρομο Cushings αλλά και ανδρογεννητικά σύνδρομα.

Σακχαρώδης διαβήτης. Πολλοί διαβητικοί πάσχουν και από αρτηριακή υπέρταση. Η καλή ρύθμιση της πίεσης στο διαβητικό , μειώνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου κατά 44% και εμφράγματος του μυοκαρδίου κατά 21%.

Εγκεφαλικά επεισόδια. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν καταλήξει ότι, όταν η πίεση είναι αυξημένη (έστω κι αν μιλάμε για μικρή αύξηση) η πιθανότητα να προκληθεί αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο γίνεται μεγαλύτερη. Ο κίνδυνος, που διατρέχει ένα υπερτασικό άτομο να υποστεί αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο δεν είναι περιστασιακός αλλά μακροπρόθεσμος. Δεν πρέπει απλά να λειτουργούμε «πυροσβεστικά» σ’ ένα επεισόδιο υπέρτασης αλλά να φροντίζουμε σε καθημερινή βάση να τη διατηρούμε σε κανονικά επίπεδα.

Φαρμακευτικές ουσίες: Ο σχετικός κατάλογος είναι μεγάλος και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων  αντικαταθλιπτικά, στεροειδή, αντισυλληπτικά χάπια, ακόμη και φάρμακα για την αντιμετώπιση του κοινού κρυολογήματος.

Τα ΝΑΙ και τα ΟΧΙ της υπέρτασης

Αλλάζοντας συνήθειες ζωής και διατροφές μπορείτε να συμβάλλετε καθοριστικά στο να διατηρηθεί η πίεση του αίματος σας σε φυσιολογικά επίπεδα.

Όχι στο κάπνισμα. Οι ουσίες που περιέχει ο καπνός αυξάνουν την πίεση του αίματος.

Όχι στο αλκοόλ.

Όχι στη ζάχαρη αλλά και στη φρουκτόζη που νεότερες έρευνες την ενοχοποιούν στην εμφάνιση υπέρτασης.

Όχι στο υπερβολικό βάρος.

Όχι σε σάκχαρα και λιπαρά.

 Όχι στο αλάτι. Μετριάστε την κατανάλωση τυποποιημένων προϊόντων που περιέχουν αλάτι και συντηρητικά.

Όχι στη χημική ουσία ΒΡΑ (δισφαινόλη-Α) Περιέχεται στην εσωτερική επένδυση σε πλαστικά μπουκάλια και συσκευές τροφών και ποτών, και μπορεί να “περάσει” και στην τροφή της συσκευασίας. Αυξάνει την πίεση του αίματος ενώ έχει συνδεθεί και με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής νόσου.

Όχι στο άγχος. Υιοθετήστε θετική στάση ζωής που μειώνει το άγχος, το οποίο αν και δεν έχει συσχετισθεί επακριβώς με την υπέρταση, η εξάλειψή του ωφελεί πολλαπλά την υγεία.

Όχι στην καθιστική ζωή. Ασκηθείτε έστω και ήπια σε καθημερινή βάση.

Υπάρχουν όμως και πολλά ΝΑΙ! Καταναλώστε  φρούτα, λαχανικά (κυρίως αντίδια, χόρτα και κολοκύθια), ελαιόλαδο, δημητριακά ολικής άλεσης, φυσικούς χυμούς από καρότο, αγγούρι, σπανάκι, σέλινο, ωμό παντζάρι αλλά και  φυσικά συμπληρώματα Ιχθυελαίου, ασβεστίου και μαγνησίου. Ιδιαίτερα ωφέλιμο είναι και το αφέψημα φασκόμηλου.