Αν και οργανισμός μας δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αλάτι, γιατί χρειάζεται σε μικρές ποσότητες τα ιόντα χλωρίου και νατρίου για να ρυθμίσει την ποσότητα νερού στον οργανισμό μας, ωστόσο αν το καταναλώνουμε απερίσκεπτα, θέτουμε σε κίνδυνο την υγεία μας.
Συχνά, έχουμε τη λάθος εντύπωση ότι δεν καταναλώνουμε πολύ αλάτι, γιατί δεν συνυπολογίζουμε το αλάτι που «κρύβουν» στα συστατικά τους καθημερινές και ενίοτε συσκευασμένες τροφές: από το ψωμί και τα δημητριακά, μέχρι τις έτοιμες σούπες, τα πατατάκια, τα κράκερ, τα κονσερβοποιημένα, τα κατεψυγμένα τρόφιμα κ.α.
Η ηλικία αλλά και η κατάσταση της υγείας μας, καθορίζουν τις ημερήσιες ανάγκες μας σε νάτριο. Σε γενικές γραμμές η προτεινόμενη ημερήσια πρόσληψη νατρίου κυμαίνεται μεταξύ 1,5 και 2,3 γραμμαρίων.
Παρόλα αυτά, το νάτριο κρατά σε ισορροπία το νερό στο σώμα, βοηθά στη μετάδοση των νευρικών ερεθισμάτων στον εγκέφαλο ενώ διαδραματίζει ρόλο και στη συστολή αλλά και στη χαλάρωση των μυών. Με δεδομένο ότι το νάτριο λειτουργεί ως… μαγνήτης για το νερό, η υπερβολική πρόσληψη αλατιού, μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική κατακράτηση νερού στο σώμα. Γι’ αυτό και οι περισσότερες δίαιτες συνιστούν από ελάχιστη έως μέτρια κατανάλωση αλατιού, διότι το αλάτι αν και δεν παχαίνει, αυξάνει την κατακράτηση υγρών.
Από τι κινδυνεύω;
Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού μπορεί να προκαλέσει από σοβαρά προβλήματα υγείας μέχρι και θάνατο (το τελευταίο αν καταναλώσουμε μεγάλη ποσότητα αλατιού, σε σύντομο διάστημα, περίπου ένα γραμμάριο για κάθε κιλό του σώματος μας, όταν το χρησιμοποιούμε σαν εμετικό).
Κι ακόμη μπορεί να προκαλέσει:
Πρόβλημα στα νεφρά. Τα νεφρά επεξεργάζονται όσα καταναλώνουμε και το αλάτι, η ζάχαρη και τα πολλά λιπαρά δυσχεραίνουν τη λειτουργία τους.
Κατακράτηση υγρών. Τα νεφρά δυσκολεύονται να αποβάλλουν τις περιττές ποσότητες νατρίου από το σώμα και έτσι προκαλείται κατακράτηση υγρών.
Εγκεφαλικά επεισόδια. Έρευνες έδειξαν ότι μειώνοντας την ημερήσια κατανάλωση σε αλάτι κατά ένα γραμμάριο, οι πιθανότητες να υποστούμε εγκεφαλικό επεισόδιο μειώνονται κατά 1/6, κατά δύο γραμμάρια, μειώνονται κατά 1/3 και κατά τρία γραμμάρια, μειώνονται κατά το ήμισυ.
Υπέρταση. Είναι υπεύθυνη για καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικά επεισόδια. Σύμφωνα με έρευνες, άτομα με φυσιολογική προς υψηλή πίεση, τα οποία ελάττωσαν την κατανάλωση αλατιού, μείωσαν κατά 25% τις πιθανότητες να αντιμετωπίσουν καρδιαγγειακές παθήσεις στα επόμενα 10 με 15 χρόνια. Επίσης είχαν 20% λιγότερες πιθανότητες να καταλήξουν από καρδιαγγειακή πάθηση.
Προβλήματα στο πεπτικό σύστημα. Το πολύ αλάτι προκαλεί γαστρικά και δωδεκαδακτυλικά έλκη, μειώνει την πεψίνη (πεπτικό ένζυμο) και προκαλεί πεπτικές διαταραχές. Έρευνες στην Ιαπωνία έχουν συνδέσει τον καρκίνο στομάχου με την υψηλή κατανάλωση αλατιού.
Μαλλιά. Στην υπερβολική κατανάλωση αλατιού αποδίδονται η αλωπεκίαση και γκριζάρισμα των μαλλιών.
Έκκριση χολής. Τα αλμυρά φαγητά αυξάνουν την έκκριση της χολής κάνοντας το αίμα πιο πηκτό και άρα να προκληθούν παθήσεις του δέρματος, όπως έντονη ξηροδερμία στο πρόσωπο και στα χείλη.
Οστεοπόρωση. Το πολύ αλάτι εμποδίζει την απορρόφηση του ασβεστίου και μπορεί να οδηγήσει στην οστεοπόρωση. Όσο περισσότερο αλάτι καταναλώνουμε, τόσο λιγότερα μεταλλικά στοιχεία απορροφά ο οργανισμός.
Πώς θα αποφύγω το αλάτι;
Οδηγίες στο εστιατόριο. Ζητάμε η μερίδα μας να έχει ελάχιστο αλάτι.. Ούτως η άλλως τα περισσότερα από τα ορεκτικά ή τα άλλα προπαρασκευασμένα πιάτα, θα έχουν με το παραπάνω.
Όχι στις επεξεργασμένες τροφές. Περιέχουν τεράστιες ποσότητες αλατιού.
Η αλατιέρα στο συρτάρι! Όχι αλάτι σε σαλάτες και χυμούς! Ούτως ή άλλως, φρούτα και λαχανικά περιέχουν νάτριο.
Ναι σε μπαχαρικά και βότανα. Αντικαθιστούμε το αλάτι και χαρίζουν εξαιρετική γεύση.
Αν ασκούμαστε και διατηρούμε φυσιολογικό βάρος. Έτσι, βοηθάμε τον οργανισμό μας να αποβάλλει το περίσσιο αλάτι.