Παθήσεις του ουροποιητικού, του ήπατος αλλά και ο σακχαρώδης διαβήτης είναι κάποιες από τις ασθένειες για τις οποίες η γενική ούρων… κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Είναι λοιπόν, μία απλή αλλά πολύτιμη σε ευρήματα, εργαστηριακή εξέταση.

Τα ούρα βοηθούν τα νεφρά να αποβάλουν τις άχρηστες ουσίες (ουρία, κρεατίνη και όξινα προϊόντα) που προκύπτουν από τη διαδικασία του μεταβολισμού. Η καλή τους εικόνα πιστοποιεί τη καλή νεφρική λειτουργία όπως και την ικανότητα μας να μεταβολίζουμε τις τροφές.

Πότε να κάνω γενική ούρων;

Η γενική ούρων  περιλαμβάνεται στις ετήσιες εξετάσεις προληπτικού ελέγχου ενηλίκων και παιδιών. Συνήθως τη ζητά ο θεράπων ιατρός όταν ασθενής εμφανίζει συμπτώματα ουρολοίμωξης όπως δυσουρία,  συχνουρία ή αιματουρία (αίμα στα ούρα).  Tη γενική ούρων δεν πρέπει να αμελούν όσοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης νεφρικής νόσου λόγω οικογενειακού ιστορικού αλλά και οι ηλικιωμένοι, καθώς η εξέταση προειδοποιεί για σακχαρώδη διαβήτη και υπέρταση.

Τι «διαβάζει» η εξέταση;

Τα ούρα, φυσιολογικά  είναι διαυγή, χωρίς χρώμα, οσμή και μικρόβια. Τα συνηθέστερα παθολογικά ευρήματα στη γενική ούρων είναι:

Διαταραχές στο PH. Αν και ορισμένα φάρμακα και τρόφιμα διαταράσσουν το PH, παθολογικές καταστάσεις που τα κάνουν πιο όξινα είναι  ο πυρετός, η διάρροια, η έλλειψη καλίου, η ουρική αρθρίτιδα αλλά και συνήθειες όπως η υπερβολική κατανάλωση κρέατος. Αντίστοιχα μπορεί να γίνουν πιο αλκαλικά  εξαιτίας μικροβιακών φλεγμονών αλλά και της  χορτοφαγίας.

Η αυξημένη γλυκόζη και ο εντοπισμός σακχάρου στα ούρα πιστοποιούν την ύπαρξη διαβήτη.

Η αιματουρία προειδοποιεί για νοσήματα του ουροποιητικού (παθήσεις του προστάτη, λιθιάσεις και καρκινώματα), για λοιμώδη νοσήματα αλλά και για τη χρήση φαρμάκων όπως αντιβιοτικά, αντιπηκτικά και αναλγητικά.

Το αυξημένο λεύκωμα  μπορεί να υποδηλώνει την ύπαρξη διαβήτη, υπέρτασης, καρδιακής ανεπάρκειας, πυρετού, νεφρικής ανεπάρκειας και όχι μόνο.

Τα πυοσφαίρια ενοχοποιούνται για την ύπαρξη φλεγμονής στον οργανισμό η οποία είτε έχει λοιμώδη αίτια είτε προέρχεται από νοσήματα του νεφρού.

Η πυκνότητα των ούρων αποκαλύπτει συνήθως εξωνεφρικά νοσήματα που συνοδεύονται από αφυδάτωση (υψηλός πυρετός, διάρροιες), μείωση της αιματικής ροής στο νεφρό (καρδιακή ανεπάρκεια, κίρρωση), πρόβλημα στην παροχέτευση του ούρου προς τα έξω (υπερτροφία προστάτη, ενδομητρίωση) ή αύξηση διαλυτών ουσιών των ούρων (διαβήτης).

Οι κρύσταλλοι και το αυξημένο τους μέγεθος προειδοποιεί για  το ενδεχόμενο σχηματισμού λίθων στο ουροποιητικό.

Ποια είναι η διαδικασία;

Η προσεκτική και σωστή συλλογή των ούρων διασφαλίζει τα ακριβή αποτελέσματα της εξέτασης. Κατ’ αρχήν απαιτείται 12ωρη νηστεία και 24ωρη αποχή από το αλκοόλ. Η ποσότητα τους πρέπει να είναι περίπου 20ml, κατά προτίμηση τα πρώτα πρωινά ούρα, τα οποία συλλέγουμε κατά τη διάρκεια της ούρησης σε ειδικό αποστειρωμένο δοχείο που  προμηθευόμαστε από το φαρμακείο. Το δοχείο τοποθετείται στην τροχιά του ούρου, χωρίς να διακοπεί η ούρηση και πριν ολοκληρωθεί. Ενημερώνουμε το γιατρό και το εργαστήριο για το αν λαμβάνουμε φάρμακα ή συμπληρώματα διατροφής.  Το δείγμα των ούρων αποστέλλεται άμεσα προς εξέταση στο βιοχημικό εργαστήριο: τα αποτελέσματα κρίνει ο θεράπων ιατρός.

Ούρα και καρκίνος του προστάτη

Η  φαρέτρα των επιστημόνων εμπλουτίζεται διαρκώς με νέες εξετάσεις που προειδοποιούν για μορφές καρκίνου όπως του προστάτη. Το PCA3 είναι μία από τις νέες εξετάσεις. Είναι μία νέα μοριακή ανάλυση, ένα νέο γενετικό τεστ, που πραγματοποιείται με τη λήψη ούρων και βοηθά στην ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη.

Την εξέταση καλό είναι να κάνουν όσοι έχουν υποψία για καρκίνο του προστάτη και είτε δεν έχουν υποβληθεί σε βιοψία είτε οι βιοψίες που έκαναν στο παρελθόν ήταν αρνητικές. Χρήσιμη και για ασθενείς με θετική βιοψία που βρίσκονται στο στάδιο καθορισμού θεραπευτικής στρατηγικής αλλά και  για άτομα με οικογενειακό ιστορικό που δεν επιθυμούν να υποβληθούν σε επίπονες βιοψίες.