Το Σύνδρομο Υπερλειτουργικής Κύστης αλλά και η ακράτεια, ταλαιπωρούν τους ασθενείς, οι οποίοι συνήθως υπομένουν σιωπηλά την επιτακτική ανάγκη για ούρηση. Παράλληλα πλήττουν ευθέως και την κοινωνικότητά τους: οι ασθενείς αποφεύγουν να ταξιδέψουν αλλά και να βρεθούν σε χώρους χωρίς άμεση πρόσβαση σε τουαλέτα.

Το Σύνδρομο Υπερλειτουργικής Κύστης, πλήττει κυρίως τους άνδρες άνω των 60 και διαφέρει από την ακράτεια που είναι συχνότερη στις γυναίκες, κυρίως μετά την εμμηνόπαυση. Το 84% των ανδρών και το 45% των γυναικών με σύνδρομο υπερλειτουργικής κύστης δεν εμφανίζουν ακράτεια. Υπάρχει όμως θεραπεία και για τα δύο: οι ασθενείς πρέπει να ζητήσουν βοήθεια.

Στο Σύνδρομο Υπερλειτουργικής Κύστης, η επιτακτική ανάγκη για ούρηση οφείλεται σε υπερλειτουργικότητα του εξωστήρα μυ, ο οποίος συγκροτείται από τρία στρώματα λείων μυϊκών ινών, που  αποτελούν το τοίχωμα της κύστης.  Η ουροδόχος κύστη η οποία αποθηκεύει τα παραγόμενα από τους νεφρούς ούρα, σε φυσιολογικές συνθήκες δίνει «σήματα» για κένωση όταν το περιεχόμενο της αγγίξει τα 400 ml ενώ μπορεί να συγκρατήσει ούρα μέχρι την ποσότητα των 500-600ml. Στην περίπτωση του συνδρόμου αυτό συμβαίνει και με μικρότερες ποσότητες.

Ύποπτα συμπτώματα

Επιτακτική ούρηση.  Η ανάγκη για ούρηση εμφανίζεται ξαφνικά και δύσκολα την αναβάλουμε.

Επιτακτική ακράτεια. Ενίοτε συνοδεύει την επιτακτική ανάγκη για ούρηση και οδηγεί στην απώλεια ούρων παρά τη θέληση μας. Η επιτακτική ακράτεια διαφέρει από την ακράτεια από προσπάθεια η οποία προκαλεί απώλεια των ούρων όταν το άτομο γελά, βήχει, φταρνίζεται ή εκτελεί μία φυσική δραστηριότητα. Βέβαια, είναι πιθανόν να εμφανισθούν ταυτόχρονα και οι δύο μορφές ακράτειας.

Συχνουρία.  Όταν οφείλεται στα πολλά υγρά ή στα ροφήματα με καφεΐνη δεν πρέπει να συγχέεται με το Σύνδρομο Υπερλειτουργικής Κύστης. Στη συχνουρία, ουρείς  πάνω από 8 φορές την μέρα, από την ώρα της έγερσης μέχρι την ώρα της κατάκλισης.

Νυκτουρία. Προϋποθέτει ούρηση τις βραδινές ώρες πάνω από μία φορά. Μπορεί να οφείλεται όμως και σε άλλες παθήσεις: πέτρες στο ουροποιητικό, ουρολοιμώξεις, νευρολογικές νόσους ή και καρκίνο της κύστης ενώ το 75% όσων πάσχουν από καλοήθη υπερπλασία του προστάτη εμφανίζουν συμπτώματα που μοιάζουν με το Σύνδρομο Υπερλειτουργικής Κύστης. Ο έμπειρος ουρολόγος θα δώσει την απάντηση.

Η  φαρμακευτική ουσία «σολιφενακίνη» αποδείχθηκε κατά 65% αποτελεσματικότερη στην αντιμετώπιση του συνδρόμου αλλά και της ακράτειας. Επιτρέπει την απαιτούμενη μακροχρόνια θεραπεία χωρίς τις δυσάρεστες παρενέργειες της προηγούμενης γενιάς φαρμάκων (ξηροστομία, δυσκοιλιότητα, θολή όραση ή ταχυκαρδία).

Η ακράτεια

Η ακράτεια ούρων προκαλείται συνήθως από τη χαλάρωση των ιστών της πυέλου, που οφείλεται στις γέννες.  Εξαιτίας αυτής της χαλάρωσης, η ουροδόχος κύστη, ίσως η μήτρα και το έντερο, κατεβαίνουν προς τα κάτω, όταν η ασθενής σφιχτεί ή βήξει. Όταν λοιπόν για κάποιον λόγο «σφίγγεται» η κοιλιά, η ουροδόχος κύστη δεν μπορεί να συγκρατήσει τα ούρα.

Ακράτεια μπορεί να προκαλέσουν ακόμη, γενετικές ανωμαλίες, τραυματισμοί σε σπονδυλική στήλη ή λεκάνη, εγκεφαλικό επεισόδιο, η σκλήρυνση κατά πλάκας, χρόνιες ουρολοιμώξεις, το ότι η γυναίκα σηκώνει βάρη, η εμμηνόπαυση, η ανεπάρκεια οιστρογόνων αλλά και η παχυσαρκία.    Με κατάλληλη θεραπεία, αντιμετωπίζεται ικανοποιητικά περίπου το 70% των περιπτώσεων. Πέρα από τη θεραπεία, που την καθορίζει το είδος της ακράτειας, συνίστανται η απώλεια βάρους, η καταπολέμηση ενδεχόμενης δυσκοιλιότητας, η μείωση κατανάλωσης καφέ, αλκοόλ και πολλών χυμών: άλλα  αυξάνουν την ούρηση ενώ άλλα ερεθίζουν την κύστη. Οι ειδικές σερβιέτες προσφέρουν σημαντική βοήθεια.

Η ακράτεια αξιολογείται με υπερηχογράφημα και ουροδυναμική εξέταση, κατά την οποία τοποθετείται καθετήρας στην ουροδόχο κύστη, ο οποίος  ελέγχει τις δραστηριότητες ουροδόχου κύστης και ουρήθρας. Αν η  συντηρητική θεραπεία (ασκήσεις πυέλου,  ηλεκτρική διέγερση των μυών, κολπικοί κώνοι και ορμονολογικά σκευάσματα) δεν αποδώσει, η χειρουργική θεραπεία μπορεί να προσφέρει μόνιμα και θεαματικά αποτελέσματα, ιδιαίτερα αν ο σφικτήρας της βαλβίδας της ουροδόχου κύστης έχει υποστεί βλάβη.

Κάθε περιστατικό ακράτειας πρέπει να εξετάζεται από ειδικό ουρολόγο γιατί η ακράτεια ούρων ως σύμπτωμα μπορεί να σχετίζεται με τον διαβήτη ή  διάφορα νεφρικά προβλήματα.