Πώς αντιμετωπίζεται η ακράτεια ούρων στις γυναίκες;

Η ακράτεια ούρων επηρεάζει την κοινωνική ζωή, την ψυχολογία αλλά και τη σεξουαλικότητα των γυναικών. Παρόλα αυτά, ελάχιστες (περίπου 20%) αναζητούν τη βοήθεια του γιατρού. Κι όμως είναι μία πάθηση καθ’ όλα αντιμετωπίσιμη με το χειρουργείο να εγγυάται πλήρη ίαση.

Εκτιμάται ότι μία στις τέσσερις γυναίκες που έχουν περάσει τα 50 θα εμφανίσει ακράτεια ούρων: το ποσοστό εκτινάσσεται  στο 50% για τις γυναίκες άνω των 65. Ωστόσο η ακράτεια αφορά όλες τις ηλικίες: στην Ελλάδα 3 στις 10 γυναίκες πάσχουν από κάποια μορφή ακράτειας.

Η ακράτεια ούρων η οποία αποτρέπει την ασθενή να απομακρυνθεί από το σπίτι της ή από «ασφαλές» περιβάλλον, προκαλείται συνήθως από τη χαλάρωση των ιστών της πυέλου, που οφείλεται στις γέννες.  Εξαιτίας της προκαλούμενης  χαλάρωσης, η ουροδόχος κύστη, ίσως και η μήτρα και το έντερο, κατεβαίνουν προς τα κάτω, όταν η ασθενής σφιχτεί ή βήξει. Όταν λοιπόν για κάποιον λόγο «σφίγγεται» η κοιλιά, τότε η ουροδόχος κύστη δεν μπορεί να συγκρατήσει τα ούρα. Ακράτεια μπορεί να προκαλέσουν ακόμη, γενετικές ανωμαλίες, τραυματισμοί στην σπονδυλική στήλη ή στη λεκάνη, εγκεφαλικό επεισόδιο, σκλήρυνση κατά πλάκας, χρόνιες ουρολοιμώξεις, το ότι η γυναίκα σηκώνει βάρη, η εμμηνόπαυση, η ανεπάρκεια οιστρογόνων αλλά και η παχυσαρκία.

Η ακράτεια μπορεί να είναι είτε επιτακτικού τύπου ( ξαφνικά έντονη και μη ελεγχόμενη επιθυμία για ούρηση) είτε  από προσπάθεια-οπότε βήχας, φτάρνισμα ή γέλιο προκαλούν απώλεια ούρων – είτε μικτή ακράτεια η οποία συνδυάζει  το επιτακτικό στοιχείο αλλά και την απώλεια ούρων κατά την προσπάθεια. Την ακράτεια προκαλεί και η υπερπλήρωση,  όταν  δηλαδή η ουροδόχος κύστη έχει περισσότερα ούρα απ’ όσα  μπορεί να συγκρατήσει, γιατί τότε βρίσκεται σε κατάσταση υποτονίας, δηλαδή δεν συσπάται.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η πάθηση αξιολογείται με υπερηχογράφημα και ουροδυναμική εξέταση, προκειμένου ο ουρολόγος ν’ αποφασίσει ποια θεραπεία πρέπει ν’ ακολουθήσει ο ασθενής. Κατά την ουροδυναμική εξέταση, τοποθετείται ένας καθετήρας στην ουροδόχο κύστη, ο οποίος ελέγχει τις δραστηριότητες ουροδόχου κύστης και ουρήθρας.

Πότε επιβάλλεται το χειρουργείο;

Αν η  συντηρητική θεραπεία (ασκήσεις πυέλου, ηλεκτρική διέγερση των μυών, κολπικοί κώνοι και ορμονολογικά σκευάσματα) δεν αποδώσει, η χειρουργική θεραπεία μπορεί να προσφέρει μόνιμα και θεαματικά αποτελέσματα, ιδιαίτερα αν ο σφικτήρας της βαλβίδας της ουροδόχου κύστης έχει υποστεί βλάβη.

Ο χειρουργός ουρολόγος αναρτά τον κόλπο, τοποθετεί κολλαγόνο ή σιλικόνη γύρω από την ουρήθρα ή κολπική ταινία ελεύθερης τάσης. Η τοποθέτηση κολπικής ταινίας είναι μέθοδος ελάχιστα επεμβατική (διαρκεί περίπου 20 λεπτά) και γίνεται με τοπική αναισθησία. Η  ταινία είναι κατασκευασμένη από ειδικό πλαστικό και τοποθετείται στην ουρήθρα της γυναίκας μέσω του κόλπου. Η ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι της μετά σύντομη νοσηλεία (μία έως τέσσερις μέρες νοσηλείας) ενώ σε μία εβδομάδα επιστρέφει πλήρως στα καθήκοντά της.

Ποιες παθήσεις προκαλούν ακράτεια;

H ακράτεια ούρων ως σύμπτωμα. μπορεί να σχετίζεται με μία σειρά παθήσεων:

Διαβήτης ή  νεφρικά προβλήματα. Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα νεύρα της ουροδόχου κύστης.

Ινομυώματα.  Τα ινομυώματα, είναι καλοήθεις όγκοι οι οποίοι  αναπτύσσονται στα τοιχώματα της μήτρας και μπορεί να πιέσουν την κοιλιακή χώρα ή να προκαλέσουν μετατόπιση του αυχένα της ουροδόχου κύστης, ο οποίος σχετίζεται με την ακράτεια ούρων.

Πρόπτωση. Μπορεί να προκληθεί από βλάβη στους συνδέσμους της πυέλου, οι οποίοι λειτουργούν στηρικτικά, με αποτέλεσμα να μετατοπισθούν από τη θέση τους τα τοιχώματα του κόλπου, μαζί με την ουροδόχο κύστη, τα έντερα και τη μήτρα.  Η πρόπτωση εκτός από ακράτεια μπορεί να προκαλέσει και δυσκολία στην κένωση των εντέρων.

Προβλήματα εντέρου. Βασικός ύποπτος είναι το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου.

Προβλήματα στη μέση. Αν παγιδευτούν τα νεύρα που ξεκινούν από τη σπονδυλική στήλη και συνδέονται με την ουροδόχο κύστη, ίσως αλλάξει η λειτουργία τους και προκληθούν δυσκολίες στην κένωση της κύστης. Σωστή φυσικοθεραπεία και ιατρική παρακολούθηση βελτιώνουν τα συμπτώματα.

Συρίγγιο.  Αν ενώνει την ουροδόχο κύστη και τον κόλπο, τα ούρα διοχετεύονται απευθείας  μέσα στον κόλπο αντί να αποθηκεύονται στην ουροδόχο κύστη.

Οι γυναίκες δεν πρέπει να ολιγωρούν στο να επισκεφθούν χειρουργό ουρολόγο ο οποίος θα δρομολογήσει την βέλτιστη γι’ αυτές θεραπεία.