Η ανεπαρκής επιστημονική γνώση και η ανάγκη για «οδηγίες γενικής χρήσης», γεννούν επικίνδυνες αντιλήψεις για την δημόσια υγεία, που συνήθως  οικοδομούνται πάνω σε «μισές αλήθειες». Ας θυμηθούμε μερικές…  

Λάθος αντίληψη: Στην τρίτη ηλικία όλοι έχουν ακράτεια.  

Αλήθεια: Δεν είναι απαραίτητο. Ακράτεια προκαλούν και παράγοντες όπως παχυσαρκία, άγχος, κάπνισμα, Αλτσχάιμερ ή Πάρκινσον. Στις γυναίκες, προκαλούν ακράτεια εγκυμοσύνη, τοκετός και εμμηνόπαυση. Στους άνδρες, τα προβλήματα στον προστάτη.

Λάθος αντίληψη: Αν πίνω λιγότερα υγρά, θα βελτιωθεί η ακράτεια.

Αλήθεια: Αν δεν πίνετε αρκετά υγρά, θα ερεθίσετε την ουροδόχο κύστη σας. Καλό είναι να μειώσετε την καφεΐνη και το αλκοόλ, γιατί επιδεινώνουν την κατάσταση. Ωστόσο, περιορίσετε τις ποσότητες υγρών, περίπου δύο ώρες πριν κοιμηθείτε.

Λάθος αντίληψη: Δεν έχω οικογενειακό ιστορικό άρα δεν κινδυνεύω από καρκίνο του προστάτη.  

Αλήθεια: Αν και το οικογενειακό ιστορικό διπλασιάζει τις πιθανότητες, ένας στους έξι άνδρες θα διαγνωστεί κατά τη ζωή του με καρκίνο του προστάτη. Ο κίνδυνος αυξάνεται αν ο καρκίνος διαγνώστηκε σε συγγενή κάτω των 55 ετών ή αν προσβλήθηκαν τρία ή περισσότερα μέλη της οικογένειας.

Λάθος αντίληψη: Δεν έχω κανένα σύμπτωμα, άρα δε χρειάζεται να κάνω εξετάσεις για καρκίνο του προστάτη.

Αλήθεια: Ο καρκίνος του προστάτη στα πρώτα στάδια είναι ασυμπτωματικός. Μόνο σε προχωρημένα στάδια εμφανίζονται διαταραχές της ούρησης ή συμπτώματα που οφείλονται σε μεταστάσεις (π.χ. οστικός πόνος).

Λάθος αντίληψη: Η δακτυλική εξέταση δεν είναι απαραίτητη.

Αλήθεια: Με την δακτυλική εξέταση διαγιγνώσκονται περίπου το 15%  καρκίνων  του προστάτη με “φυσιολογική” τιμή PSA. Δίνει πολύτιμες πληροφορίες για τον προστάτη αλλά και για το στάδιο του καρκίνου (μέγεθος προστάτη, επέκταση καρκίνου, διήθηση του εντέρου από τον καρκίνο κ.ά.). Είναι απαραίτητη αλλά δεν αρκεί. Παίζει ρόλο και η ικανότητα του ουρολόγου ν’ αντιληφθεί ότι υπάρχει  πρόβλημα.

Λάθος αντίληψη: Τα ούρα μυρίζουν λόγω κακής διατροφής.

Αλήθεια: Αν συμβεί κάτι τέτοιο θα είναι παροδικό και συνήθως το προκαλούν τροφές όπως σκόρδο, λαχανάκια Βρυξελλών και κάρυ. Η κακή μυρωδιά μπορεί να οφείλεται και σε αφυδάτωση: σε αυτήν την περίπτωση τα ούρα θα έχουν παράλληλα και σκούρο κίτρινο χρώμα. Ωστόσο και τα βακτήρια στο ουροποιητικό σύστημα, αλλάζουν το χρώμα και τη μυρωδιά των ούρων.

Λάθος αντίληψη: Οκτώ ποτήρια νερό την ημέρα αρκούν για επαρκή ενυδάτωση του οργανισμού.

Αλήθεια: Αυτό είναι το μίνιμουμ. Εξαρτάται από την εποχή και την δραστηριότητά μας. Ας ακούσουμε τον οργανισμό μας. Αν διψά θα μας το πει. Αν τα ούρα μας είναι σκούρα, δεν είμαστε επαρκώς ενυδατωμένοι.

Λάθος αντίληψη: Το τσιγάρο βλάπτει περισσότερο από άλλα είδη καπνού.

Αλήθεια: Όλες οι μορφές καπνού βλάπτουν εξίσου: στριφτό, πίπα, πούρο και τσιγάρο. Η έκθεση στον καπνό µε οποιοδήποτε τρόπο ευθύνεται για το 1/3 μορφών καρκίνου, στόματος, φάρυγγα, παγκρέατος και ουροδόχου κύστης.

Λάθος αντίληψη: Τα παυσίπονα βλάπτουν ή αντίθετα, τα παυσίπονα είναι πανάκεια.

Αλήθεια: Η κατάχρηση φαρμάκων είναι σύνηθες πρόβλημα. Και η  αποφυγή τους όμως είναι μια εμμονή χωρίς επιστημονική βάση. Τα παυσίπονα είναι πιο αποδοτικά αν τα χρησιμοποιήσουμε μόλις αρχίσουμε να πονάμε και όχι αργότερα.

Λάθος αντίληψη: Αν έχεις επαρκές ασβέστιο δεν κινδυνεύεις από οστεοπόρωση.

Αλήθεια: Σημαντική είναι και η βιταμίνη D που παράγει το δέρμα όταν εκτίθεται στο ηλιακό φως και συμβάλει στη μεταφορά του ασβεστίου στα οστά. Η επαρκής βιταμίνη D έχει συσχετισθεί επίσης με τη καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού και την προστασία μας από λοιμώξεις: κρυολογούμε συχνότερα το χειμώνα όχι μόνο γιατί η θερμοκρασία είναι χαμηλή αλλά και γιατί είναι μικρότερη η ηλιοφάνεια.

Λάθος αντίληψη και πολύ επικίνδυνη: Τα νοσήματα που προλαμβάνει ο εμβολιασμός έχουν σχεδόν εξαλειφθεί, άρα είναι περιττός.

Αλήθεια: Οι μολυσματικοί παράγοντες που προκαλούν τα νοσήματα μπορούν εύκολα να διαπεράσουν τα γεωγραφικά σύνορα και να μολύνουν όποιον δεν είναι προστατευμένος.